disciplinaire straf wegens experiment

Eiser vindt dat er geen sprake is van plichtsverzuim en subsidiair dat de opgelegde straf onevenredig is.

Disciplinaire straffen

Op vrijdag 12 mei 2017 gaf eiser op de school les aan een vierde klas. Tijdens de les kwamen naar aanleiding van een tekst uit het boek voor het vak Nederlands spionage-praktijken en martelmethodes ter sprake.

Eiser heeft de klas uitgelegd dat waterboarding een martelmethode is omdat mensen het gevoel hebben te stikken als er een doek over hun hoofd ligt en water daaroverheen gegooid wordt. Hij vertelde, dat dat te maken heeft met de duikersreflex. Ter sprake kwam dat je deze reflex beleeft als je een natte doek op je gezicht legt. Om dit aanschouwelijk te maken heeft eiser vervolgens een experiment met leerlingen gedaan, waarbij een theedoek met water op het hoofd van een leerling werd gelegd die in de klas op een tafel lag. De leerling had de doek vast en kon die elk moment wegtrekken. Van dwang was geen sprake. Een drietal leerlingen hebben op basis van vrijwilligheid aan dit experiment deelgenomen.

Het experiment is gezien door een collega van eiser, [getuige 1] Hij is de klas in gelopen

en heeft staan kijken. Hij heeft eiser toen niet aangesproken op wat er gebeurde. [getuige 1] heeft later die dag wel aan zijn teamleider, [naam teamleider] , verteld wat hij had gezien. Zij gaf hem te kennen er niets mee te doen.

Na het weekend heeft [getuige 1] het voorval gemeld bij de interim-vestigingsdirecteur van

de school, J. van Keulen. Dit was op dinsdag 16 mei 2017 (Van Keulen was maandag niet aanwezig). Van Keulen heeft die dag een afspraak met eiser gemaakt voor een gesprek op woensdag 17 mei 2017. Na dat gesprek heeft Van Keulen melding gedaan van het gebeurde bij de voorzitter van het College van Bestuur van verweerder, H. Schoenmaker.

Vervolgens heeft onderzoek plaatsgevonden. Eiser is bij besluit van 17 mei 2017 als ordemaatregel geschorst voor de duur van het onderzoek. Tijdens het onderzoek heeft eiser op 19 mei 2017 zijn visie op de les op 12 mei 2017 ingebracht, zijn op 23 mei 2017 de drie leerlingen gehoord die aan het experiment hadden deelgenomen en is onderzocht of het bij verweerder geldende veiligheidsprotocol door eiser was overschreden. De schorsing heeft in totaal 17 dagen geduurd.

Het onderzoek heeft geleid tot de bestreden besluitvorming.

Daarin is meegenomen, dat eiser in zijn visie van 19 mei 2017 afstand had genomen

van het experiment en daarvoor excuses had aangeboden, maar dat hij daarop later in zijn zienswijze van 20 juni 2017 en in bezwaar is teruggekomen.

Tevens is in de bestreden besluitvorming aan eiser de waarschuwing gegeven, dat nieuwe incidenten van dit soort niet getolereerd worden en zullen leiden tot de disciplinaire straf

van ontslag.

Tenslotte is aan eiser een betalingsregeling aangeboden.

Eiser heeft het experiment gedaan in het kader van aanschouwelijk onderwijs, zoals hij

wel vaker experimenten zegt te doen. Verweerder heeft aangegeven wel voorstander te

zijn van aanschouwelijk onderwijs op de praktijkschool, maar te vinden dat daaraan grenzen

zijn verbonden. Die grenzen zijn echter niet op enigerlei wijze beschreven, geduid of afgesproken. Er is daarmee geen duidelijkheid wat volgens verweerder wel en wat niet past.

Ter zitting heeft Van Keulen gezegd, dat hij niet op de hoogte was van de experimenten van eiser tijdens diens lessen.

Verweerder heeft ter zitting desgevraagd aangegeven niet te twijfelen aan de goede bedoelingen van eiser bij zijn wijze van lesgeven.

Eiser heeft naar voren gebracht dat de leerlingen die aan het experiment deelnamen dat

op basis van vrijwilligheid hebben gedaan en zelf steeds de regie hadden. Er was geen

sprake van dwang. Hun veiligheid was op geen enkel moment in gevaar. Ter zitting heeft verweerder gemeld, dat onderzocht is of er in strijd is gehandeld met het geldende veiligheidsprotocol, maar dat dat niet het geval was.

Ook heeft eiser aangegeven, dat het experiment in een goede en ontspannen sfeer plaatsvond. Er werd gelachen en de leerlingen gaven aan het leuk te vinden. Achteraf zijn er geen klachten geweest van leerlingen of ouders. Dit alles is door verweerder niet weersproken.

Niet gebleken is dat eiser eerder is aangesproken op zijn wijze van lesgeven en/of dat daarover eerder afspraken zijn gemaakt.

Eiser vindt van niet. Het experiment betrof niet waterboarding maar de duikersreflex

die op een later moment in de loop van de les ter sprake kwam. Hij heeft die reflex toen aanschouwelijk willen maken. Zijn bedoeling was goed en de veiligheid van de leerlingen

is geen moment in gevaar geweest. De leerlingen vonden het experiment leuk. Er zijn geen negatieve reacties geweest van leerlingen en of ouders. Hij heeft geen spijt van het experiment, maar ziet wel dat er anders tegenaan kan worden gekeken.

Verweerder ziet het experiment als uitvloeisel van en in samenhang met het gesprek over waterboarding tijdens de les. Verweerder vindt dat het uitvoeren van experimenten die door leerlingen aangemerkt zullen en kunnen worden als martelmethoden elke grens van aanschouwelijk onderwijs overschrijdt. Het experiment is volgens verweerder volslagen ongepast binnen het aanschouwelijke onderwijs. Verweerder sluit niet uit dat het experiment ertoe kan leiden, dat leerlingen buiten school zelf ermee aan de slag gaan.

Eiser had dienen te volstaan met een korte toelichting op martelmethoden en vervolgens

de leerlingen er op moeten wijzen dat deze methoden juridisch en moreel verwerpelijk zijn.

Verweerder vindt dat eiser de grens van wat pedagogisch en didactisch verantwoord is, heeft overschreden. Het is een ernstig incident, dat bovendien het beeld van de school schade kan berokkenen. Er dient een duidelijk signaal naar eiser uit te gaan, dat dit niet kan. Verweerder acht daarom de opgelegde straf juist en proportioneel.

De rechtbank kan verweerder volgen in zijn standpunt dat het experiment met de duikersreflex als uitvloeisel van een gesprek over waterboarding niet past binnen het aanschouwelijke onderwijs en beter niet had kunnen plaatsvinden. Dat geldt ook voor

verweerders standpunt dat het beeld vermeden moet worden, dat de school martelmethodes aanschouwelijk maakt. Dat gevaar was ondanks de goede bedoeling van eiser en de nuance die ligt in de loop van de les, zeker aanwezig. Bovendien kan worden gevolgd dat zonder meer vermeden moet worden dat leerlingen op het idee komen om buiten school in een minder veilige setting met de duikersreflex aan de slag gaan.

Het gaat de rechtbank in het licht van het onder 4. vermelde echter te ver om na de vaststelling dat het experiment als ongepast is aan te merken, het gebeurde te duiden als plichtsverzuim.

De rechtbank wijst op de onomstreden goede bedoeling van eiser bij zijn wijze van lesgeven, de nuance in eisers verhaal over de loop van de les ertoe leidende dat het niet ging om het aanschouwelijk maken van waterboarding, maar om de later in de les besproken duikers-reflex te laten zien, het gegeven dat het experiment gebeurde op basis van vrijwilligheid,

in goede veiligheid en in een goede ontspannen sfeer, het ontbreken van enige negatieve reactie van leerlingen en/of ouders op het experiment, het vooraf ontbreken van duidelijkheid over wat volgens verweerder wel of niet kan binnen het aanschouwelijke onderwijs en daarmee het ontbreken van overtredingen of het niet in acht nemen van regels, afspraken

of ijkpunten en tenslotte het gegeven dat niet is gebleken dat eiser eerder op enig moment

is aangesproken op zijn wijze van lesgeven.