Onjuist declaren reiskosten is niet voldoende voor strafontslag

Betrokkene had met ingang van 5 november 2012 een tijdelijke aanstelling voor de duur van de opleiding bij [naam Dienst] ([A] ) in de functie van medior complexbeveiliger. Vanaf 7 november 2014 is betrokkene vast aangesteld in deze functie.

Nadat er begin 2015 onduidelijkheid over de feitelijke woonplaats van betrokkene was ontstaan en twijfel aan de juistheid van de door hem verrichte reiskostendeclaraties, hebben afdelingshoofd De W, personeelsadviseur A, divisiemanager F en managementassistente S op 10 maart 2015 een gesprek met hem gehad. Bij besluit van 11 maart 2015 is aan betrokkene bijzonder verlof verleend in afwachting van de uitkomsten van een intern feitenonderzoek. Tegen dit besluit heeft hij geen rechtsmiddelen aangewend.

Betrokkene heeft zich in hoger beroep tegen de aangevallen uitspraak gekeerd voor zover de rechtbank heeft geoordeeld dat de verweten gedragingen B en C plichtsverzuim opleveren en dit plichtsverzuim de straf van voorwaardelijk ontslag zou kunnen rechtvaardigen met daaraan gekoppeld de voorwaarde van een verhuisverplichting.

De minister heeft zich in hoger beroep tegen de aangevallen uitspraak gekeerd voor zover de rechtbank heeft geoordeeld dat het subsidiaire ontslag geen stand houdt. Voorts heeft de minister zich op het standpunt gesteld dat het wel door de rechtbank vastgestelde plichtsverzuim op zichzelf genomen onvoorwaardelijk strafontslag rechtvaardigt.

De Raad stelt voorop dat, gelet op wat partijen in hoger beroep hebben aangevoerd, nog in geding zijn de verweten gedragingen A, B en C en de vraag of de subsidiaire ontslaggrond het ontslag kan dragen.

Betrokkene heeft op 21 mei 2012 gesolliciteerd op de functie complexbeveiliger [A]. Eén van de functie-eisen was woonachtig zijn binnen bepaalde postcodegebieden. Ter zitting van de Raad heeft de gemachtigde van de minister desgevraagd verklaard dat deze eis is gesteld om het woon-werkverkeer uit een oogpunt van kostenbesparing zo kort mogelijk te houden; [A] is een landelijk werkende dienst, maar het werkgebied is voornamelijk het midden en westen van Nederland. De eis is niet gesteld omdat medewerkers snel ter plaatse zouden moeten zijn. Er gold geen verbod te verhuizen naar een woonplaats buiten de postcodegebieden.

Betrokkene heeft tijdens zijn sollicitatieprocedure op de verschillende formulieren verschillende adressen opgegeven. Op het sollicitatieformulier heeft hij bij woonplaats ingevuld [plaatsnaam 2] en bij gemeente van inschrijving [plaatsnaam 3] . Hij heeft op het formulier vermeld bereid te zijn om te verhuizen. Het formulier is ondertekend in [plaatsnaam 3] . Op het scoreformulier/checklist sollicitanten heeft de selectiecommissie bij de vraag of betrokkene woont in het postcodegebied ‘ja’ aangekruist en toegevoegd ‘verhuizen op eigen kosten’. Het besluit over de arbeidsvoorwaarden heeft betrokkene voor akkoord ondertekend te [plaatsnaam 4] . De checklist arbeidsvoorwaarden heeft betrokkene ondertekend in [plaatsnaam 4] en bij adresgegevens heeft hij als woonplaats [plaatsnaam 2] ingevuld. Op het document Verklaring toestemming antecedentenonderzoek heeft hij als woonplaats opgegeven [plaatsnaam 3] en toegevoegd: ‘postadres/logeeradres: [plaatsnaam 2] ’. Het formulier is in [plaatsnaam 4] ondertekend. Op de formulieren aanvraag vaccinatie Hepatitis B en Registratie Medewerkers ten behoeve van toegangspas heeft betrokkene als woonplaats opgegeven [plaatsnaam 2] . Op het formulier Model opgaaf gegevens loonheffing heeft hij [plaatsnaam 3] opgegeven als woonplaats. De verklaring omtrent gedrag is verstuurd naar het adres van betrokkene in [plaatsnaam 3] .

Uit wat onder 4.2 tot en met 4.4 is overwogen volgt dat betrokkene zich niet schuldig heeft gemaakt aan verweten gedraging A. Evenmin kan worden gezegd dat hij in verband met indiensttreding onjuiste of onvolledige inlichtingen heeft verstrekt, zodat de rechtbank terecht heeft geoordeeld dat de subsidiaire ontslaggrond niet berust op een deugdelijke grondslag.

Dit geldt ook voor het vanaf 26 december 2014 declareren van reiskosten vanuit [woonplaats] , nu dit buiten de postcodegebieden valt en betrokkene daarvoor geen uitdrukkelijke toestemming had verkregen van zijn leidinggevende. Dat hij de vraag al wel had voorgelegd aan zijn nieuwe leidinggevende en dat het betrokkene niet, zoals hij stelt, was te doen om een hogere reiskostendeclaratie maar dat hij in verband met een verbouwing van de woning van zijn schoonouders in [plaatsnaam 2] zijn post in [woonplaats] wilde ontvangen, maakt dit niet anders.

Gelet op de beschikbare gegevens heeft de Raad niet de overtuiging gekregen dat betrokkene de opzet had om onjuiste declaraties in te dienen met de bedoeling om een hogere reiskostenvergoeding te verkrijgen. Mede in aanmerking genomen de korte tijd (twee keer twee weken) waarover betrokkene ten onrechte reizen van [plaatsnaam 2] naar [plaatsnaam 1] heeft gedeclareerd en dat hij zodra hem duidelijk werd dat hij niet vanuit [woonplaats] kon declareren heeft gevraagd hoe hij dat kon herstellen, acht ook de Raad de straf van onvoorwaardelijk ontslag niet evenredig aan het gepleegde plichtsverzuim. Anders dan de rechtbank acht de Raad een voorwaardelijk ontslag met daaraan gekoppeld de voorwaarde van een verhuisverplichting in de gegeven omstandigheden ook een te zware straf. Voor het gepleegde plichtsverzuim zou de minister wel de straf van een schriftelijke berisping kunnen opleggen als bedoeld in artikel 81, eerste lid, aanhef en onder a, van het ARAR.

Uit wat hiervoor is overwogen volgt dat het hoger beroep van betrokkene slaagt en dat het hoger beroep van de minister niet slaagt. De Raad zal de aangevallen uitspraak vernietigen voor zover daarin het besluit van 13 mei 2015 is herroepen en de minister opdragen om met inachtneming van deze uitspraak een nieuw besluit op het bezwaar te nemen.